می تواند مرده باشد!
گفتگو با «مرجان هاشمی» و «افروز ضیایی» پیرامون فیلم کوتاه «می تواند مرده باشد»
ژیلا تقی زاده
اشاره:
«می تواند مرده باشد» نام فیلم کوتاهی ست که در پاییز امسال ساخته شده. فیلمنامه ی آن، اقتباسی است از داستان «موضوع موقت» نوشته ی «جومپا لاهیری».
داستان درباره ی زوجی است که خبر دار می شوند به دلیل تعمیرات در محل٬ برق شان چند روزی در ساعت مشخص قطع خواهد شد . پس تصمیم می گیرند بازی ای را شروع کنند و حرف های نگفته ی این چند سال را برای هم بازگو کنند. این بازی کم کم رنگ و بوی جدی تری به خود می گیرد؛ به حدی که در آخرین روز، زن اقرار می کند که قصد ترک کردن مرد را دارد. او شروع می کند به توصیف بچه شان که چند سال پیش مرده به دنیا آمد و زن هرگز صورت اش را ندید و هیچ وقت هم نمی خواست که چیزی راجع به این بچه بداند…!
به بهانه ی این فیلم، با «مرجان هاشمی» (کارگردان) و «افروز ضیایی» (فیلمنامه نویس ) گفتگوی کوتاهی انجام شده است که در ادامه می خوانید:
تقی زاده : خانم هاشمی با تشکر از شما که این گفت و گو را پذیرفتید؛ آیا این پروژه اولین فیلمیه که به عنوان کارگردان کار کردید؟
هاشمی: بله. این اولین فیلمیه که من به طور جدی کارگردانی کردم. پیش از این در زمینه ی بازیگری فعال بودم. ولی کم کم در طول فعالیتم سوق پیدا کردم به سمت کارگردانی.
تقی زاده: خانم ضیایی از شما هم تشکر می کنم. می خواستم بپرسم چه اتفاقی افتاد که تصمیم گرفتید با خانم هاشمی کار کنید ؟
ضیایی: داستان آشنا شدن ما خودش جالبه. یه روز سرد نزدیکای عید که تو کافه ی باغ فردوس نشسته بودم و داشتم مینوشتم یه خانومی با دوربین عکاسی وارد شد و چون جایی برای نشستن نبود بهش اشاره کردم که سرِ میز من بشینه. به دلیل وسایلی که همراهمون بود بلافاصله شروع کردیم به صحبت راجع به هنر و نویسندگی و فیلم؛ و خب رفاقتی شکل گرفته. بعد از گذشت چندین ماه یکبار دیگه که توی همون کافه بودیم صحبت شد راجع به این داستانِ کوتاه «جومپالاهیری» و ایده های اولیه ی ساخت فیلم بر اساسش .
تقی زاده: مراحل ساخت فیلم از نوشتن تا پایان چقدر طول کشید؟
ضیایی: حدود شش ماه .
هاشمی: دقیقن از روزی که داستان رو انتخاب کردیم تا آخرین مرحله ی تدوین .
تقی زاده: سخت ترین مرحله کدام بود ؟
همزمان جواب می دهند: پست پروداکشن (هر دو خنده شان می گیرد)
تقی زاده: چقدر هم عقیده !
هاشمی: خب چون افروز در جریان مراحل بعد از تولید هم بوده و دیده چقدر سختی کشیدیم. چون شما وقتی می خواین فیلمی با بودجه ی کم بسازین و خودتون تهیه کننده باشین کار توی مرحله ی تولید و مخصوصن بعد از تولید سخت می شه. با وجود این که «شیما غلام پور» دستیارم و تدوین گر کار هم از دوستانم بود و خیلی در تمام مراحل بعد از تولید به ما کمک کرد اما بازهم مشکلات بسیاری در مراحل پایانی کار برامون به وجود اومد. طوری که ما شوخی ای بین خودمون داشتیم در مورد این که گره ای نیست که توی یک کار بتونه بیفته و توی کار ما پیش نیومده باشه .
تقی زاده : حالا چه کاری در راستای فیلم کردید ؟
ضیایی: بلافاصله بعد از تموم شدن، فیلم رو برای جشنواره ی فیلم «پروین» فرستادیم که اتفاقن چند روز پیش بهمون خبر دادن که در بخش مسابقه پذیرفته شده. و همینطور یک اکران خصوصی هم در مجموعه ی «تئاتر باران» داشتیم .
تقی زاده: می خواستم ازتون در مورد انتخاب اسم فیلم بپرسم. چی شد که این اسم را برای فیلم تون انتخاب کردید؟
هاشمی:ما گزینه های زیادی داشتیم برای اسم . یک روزی که داشتیم تمرین میکردیم با عوامل و رضا داوودوندی ،بازیگر کار که خیلی زیاد منو تشویق کرده بود به ساخت این فیلم ، همزمان داشتیم به آهنگی گوش میدادیم ،این اسم به ذهن افروز رسید و پیشنهادش داد و ما همه خیلی استقبال کردیم .
ضیایی: حس کرده بودم این اسم می تونه جوابی باشه به هر سوالی که شاید در ذهن بیننده مطرح بشه در حال دیدن فیلم . مثلن اگر سوال بشه که: چه بلایی سر رابطه ی این زوج اومده؟ جواب «میتواند مرده باشد» یا اگر سوال بشه که گهواره ای که در یک صحنه گوشه ی قاب حضور داره برای کدوم بچه س؟ باز می تونه جوابش این باشه که «میتواند مرده باشه»
تقی زاده : بعد از این چی ؟ آیا دوس دارین باز هم با هم همکاری کنین؟
ضیایی: راستش بلافاصله بعد از فیلمبرداری، مرجان بهم گفت که ایده ی اولیه ی یک طرح خیلی وقته که توی ذهنشه و ازم خواست که دوتایی فیلم نامه ش رو بنویسیم. این یکی از نظر زمانی کمی طولانی تره. الان در مراحل پایانی نوشتنش هستیم و قراره که توی اردیبهشت کلید بخوره .
هاشمی: علاوه بر اون، «افروز» مدت ها پیش مونولوگی نوشته بود که وقتی برام خوند خیلی ازش خوشم اومد و قرار بر این شد که به کارگردانی خودش من بازی کنم. و الان در آستانه ی شروع تمریناتش هستیم .
تقی زاده:حرف آخری دارین ؟
هاشمی:فقط یه حرفی که همیشه توی ذهنم هست و می خوام بگم اینه که زنانِ هنرمند با باور داشتن به خودشون و تلاش مبتنی بر خودشون پیش برن و کوتاه نیان .
دوس دارم به زنان دیگری که قصد دارن تو حیطه ی هنری فعالیت کنن بگم که می تونند رو پای خودشون وایسند.
ضیایی: بله موافقم . قدم رو می شه برداشت هر چقدر هم که پستی و بلندی داشته باشه. فقط باید شروع کرد .
تقی زاده: سپاس از وقتی که دادید. امیدوارم شما فیلمسازان جوان رو بیش تر و فعال تر در حوزه ی سینمای ایران و حتی جهان ببینم.
۵ لایک شده
